Χρησιμοποιώντας την αφήγηση στην τάξη
Εδώ θα βρείτε οκτώ ιστορίες που δημιουργήθηκαν ειδικά για την προαγωγή της μάθησης και της δέσμευσης σχετικά με τους ΣΒΑ των Ηνωμένων Εθνών και την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει ενεργό ρόλο στην επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης.
Οι ιστορίες είναι κατάλληλες για να εργαστεί κανείς πάνω σε διάφορες πτυχές των ΣΒΑ 3, 4 και 10 με ιδιαίτερη έμφαση στην ευεξία, τη συνεργασία και τη συμπερίληψη. Ορισμένες από τις ιστορίες θίγουν επίσης ζητήματα που σχετίζονται με άλλους ΣΒΑ ή τη συνεργασία μεταξύ των χωρών της ΕΕ.
Κάθε ιστορία περιέχει tags με ορισμένα από τα θέματα για τα οποία πιστεύουμε ότι η ιστορία μας προσκαλεί να μιλήσουμε. Αυτά τα tags είναι μόνο για εσάς, τους εκπαιδευτικούς, για να μπορείτε γρήγορα να πάρετε μια ιδέα για το πώς να χρησιμοποιήσετε τις ιστορίες στη διδασκαλία σας. Αν τα αποκαλύψετε στους μαθητές εκ των προτέρων μπορεί να αποβεί λάθος, επομένως δεν το συνιστούμε. Μπορεί να επηρεάσει την αυθόρμητη πρόσληψη όσο και την εμπειρία τους, καθώς και τα κίνητρά τους και την προσπάθειά τους να συμπεριλάβουν τις δικές τους εμπειρίες και να χρησιμοποιήσουν δραστηριότητες παιγνιώδους μάθησης για να καταλήξουν σε διάφορα συμπεράσματα.
Στην τάξη – ή σε άλλα πλαίσια – μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις ιστορίες με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Για παράδειγμα:
Οι ιστορίες έχουν σχεδιαστεί για διαφορετικές ηλικιακές ομάδες και τα βίντεο είναι διαθέσιμα σε δύο εκδοχές, με και χωρίς τέλος. Αυτό σας επιτρέπει να δουλέψετε με τις ιστορίες με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Για παράδειγμα:
Θυμηθείτε ότι υπάρχουν διαθέσιμες συμβουλές και οδηγίες για το πώς εσείς, ως εκπαιδευτικός, μπορείτε να εξασκηθείτε στην αφήγηση ιστοριών. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τις συμβουλές αυτές για να καθοδηγήσετε τους μαθητές σας όταν αρχίζουν να αφηγούνται ιστορίες οι ίδιοι.
Οι δραστηριότητες στις κάρτες παιγνιωδών δραστηριοτήτων του PLACES που ονομάζονται «ΚΟΚΚΑΛΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ» ταιριάζουν σε όλες τις ιστορίες. Το ίδιο ισχύει και για τις δραστηριότητες στις κάρτες «Παιγνιώδης Δημιουργία Ιστοριών», «Ιστορίες σε κίνηση», «Αφηγηματικό Θέατρο» και «Παίζοντας με τις εκδοχές μιας ιστορίας».
Οι κάρτες που ταιριάζουν καλύτερα με συγκεκριμένες ιστορίες αναφέρονται δίπλα στις ιστορίες αυτές.
Καλή διασκέδαση!
Οι δράκοι επισκέπτονται το βουνό πάνω από δύο χωριά, μια φορά τον χρόνο για μια μέρα. Είναι η μέρα της δοκιμασίας των δρακοχορευτών.
Τα δύο χωριά προετοιμάζουν τα παιδιά του σχολείου να μαζέψουν λέπια δράκων εν είδει δοκιμασίας, αλλά με δύο διαφορετικούς τρόπους. Μια ομάδα παιδιών από το ένα χωριό προπονείται ρίχνοντας δίχτυα, κάνοντας επιθέσεις και κόβοντας με μαχαίρια για να μαζέψει τα λέπια. Κερδίζει μόνο όποιος μαζέψει ένα λέπι. Ορμούν στο βουνό και επειδή δεν ξέρουν πώς να χρησιμοποιήσουν τα εργαλεία τους για να συλλέξουν τρόφιμα, πεινάνε και κρυώνουν στον δρόμο τους. Προσπαθούν να μαζέψουν λέπια ο καθένας μόνος του και φοβούνται πολύ τον δράκο. Κάποιοι τα καταφέρνουν και αλλά κάποιοι όχι και επιστρέφουν σπίτι τους με άδεια χέρια.
Η άλλη ομάδα παιδιών από το άλλο χωριό μαθαίνει να χρησιμοποιεί τα εργαλεία της με πολλούς τρόπους για να συγκεντρώσει λέπια δράκων, αλλά και για να συγκεντρώσει, να κόψει και να ετοιμάσει φαγητό και να φτιάξει εργαλεία, με συνεργασία. Βοηθούν ο ένας τον άλλον να ψαρέψουν και να μαζέψουν μούρα στον δρόμο προς τη σπηλιά του δράκου. Χρησιμοποιούν τα τρόφιμα και τα εργαλεία με διάφορους τρόπους και συνεργάζονται με τον δράκο για να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον. Όλοι μαζί χορεύουν. Πηγαίνουν σπίτι τους χαρούμενοι που πέτυχαν να μαζέψουν πολλά λέπια ως ομάδα και κανένας δεν βγήκε χαμένος.
Πιστεύουμε ότι αυτή η ιστορία προσφέρεται ιδιαιτέρως για να δουλευτεί μαζί με την κάρτα παιγνιωδών δραστηριοτήτων του PLACES «Κόκκαλα της ιστορίας – Δρακοχορευτές» και την κάρτα μπαλαντέρ «Γίνε ο Δάσκαλος».
Μια οικογένεια φτάνει στην πλατεία ενός χωριού με το τροχόσπιτό της. Ένα κοριτσάκι από το χωριό, η Μαρία, πιάνει φιλία με την νεοφερμένη συνομήλική της, την Αμέλια που την καλεί να μοιραστεί τη σούπα που θα φτιάξει ο πατέρας της στο τσουκάλι: την πετρόσουπα! Νερό και πέτρες! Ο πατέρας παραδέχεται πως με λίγο αλάτι και με μυρωδικά θα γινόταν πιο νόστιμη. Η Μαρία ζητάει από τη μητέρα της τα χρειαζούμενα, κι εκείνη προσθέτει μερικά λαχανικά. Άλλος λίγο, άλλος πολύ, οι κάτοικοι του χωριού περίεργοι για αυτή τη συνταγή φέρνουν ο καθένας ό,τι νομίζει για να νοστιμίσει η σούπα. Και άλλοι βάζουν κουτάλια, πιάτα, ποτήρια, κρασί. Και όλοι μαζί στήνουν μια γιορτή και μοιράζονται την υπέροχη σούπα.
Πρόκειται για ένα πολύ παλιό παραμύθι που συναντάται στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, με πολλές συνταγές! Πώς ο νεοφερμένος, ο άγνωστος, ο ξένος, μπορεί να γίνει αφορμή για τη σύσφιξη των σχέσεων ανάμεσα στους κατοίκους ενός μέρους.
Αν θέλετε να δουλέψετε με αυτή την ιστορία με τους μαθητές σας, πιστεύουμε ότι για παράδειγμα θα μπορούσε να συνδυαστεί με τις κάρτες παιγνιωδών δραστηριοτήτων του PLACES «Κόκκαλα ιστορίας – Η πετρόσουπα» και «Παίζοντας με τις εκδοχές μιας ιστορίας».
Η Κατερίνα και ο Αλέξανδρος, δυο παιδιά στην ίδια τάξη δεν συμφωνούν σε τίποτα, ποτέ! Δεν θέλουν να συνεργάζονται, ούτε να παίζουν μαζί. Στην καλοκαιρινή κατασκήνωση όμως είναι υποχρεωμένοι να κάνουν ως ζευγάρι δραστηριότητες. Και δεν τα καταφέρνουν σε κανένα παιχνίδι όπως όλοι οι άλλοι. Σε μια βραδινή πορεία βρίσκονται να περπατούν μαζί στο σκοτεινό δάσος ψάχνοντας την ομαδάρχισσά τους. Συναντούν, όπως στα παραμύθια, μια γριά με μια γάτα που τους δίνει μια παράξενη ευχή. Η κοινή προσπάθεια, ο μοιρασμένος φόβος, τους επιτρέπουν να μοιραστούν την εμπειρία και να καταλάβουν ο ένας τον τρόπο που σκέφτεται ο άλλος. Η αλλαγή αυτή φέρνει τη φιλία ανάμεσά τους.
Ο 12χρονος Μιχάλης έχει το παρατσούκλι «Μπουνιάς» επειδή χτυπάει τους συμμαθητές του. Τώρα που πάει στην έκτη, χτυπά όποιον θέλει πολύ δυνατά και χαίρεται που τον σέβονται και τον φοβούνται όλοι. Κατά κάποιο τρόπο, αυτή η συμπεριφορά έχει γίνει κομμάτι του ρόλου του στην τάξη. Και τον παίζει καλά αυτόν τον ρόλο. Μια μέρα που οι δάσκαλοι αργούν να πάνε στο σχολείο, η διευθύντρια διαλέγει παιδιά από την έκτη να κρατήσουν τα παιδιά στις τάξεις. Ο Μιχάλης βρίσκεται στη Δευτέρα να κάνει μαθηματικά. Αλλά ξεσπάει ένας καυγάς ανάμεσα σε δυο αγόρια κι εκείνος βρίσκει μια λύση: βάζει τον έναν να διηγηθεί γιατί μαλώνουν και τον άλλον να επαναλάβει τι είπε ο πρώτος. Η παρεξήγηση λύνεται ως δια μαγείας και όλοι ηρεμούν. Ο δάσκαλος και η διευθύντρια τον συγχαίρουν. Στο διάλειμμα τα παιδιά τον φωνάζουν να αναλάβει έναν άλλο καυγά με τον δικό του έξυπνο τρόπο. Αυτός ο ρόλος του αρέσει.
Ο Μιχάλης γρήγορα καταλαβαίνει ότι δεν χρειάζεται πια να είναι ο ‘Μπουνιάς’, αφού τώρα δεν τον φοβούνται, αλλά τον παραδέχονται. Και το κυριότερο, καταλαβαίνει ότι μπορεί τώρα να έχει αληθινούς φίλους.
Αν θέλετε να δουλέψετε με αυτή την ιστορία με τους μαθητές σας, πιστεύουμε ότι για παράδειγμα θα μπορούσε να συνδυαστεί με τις κάρτες παιγνιωδών δραστηριοτήτων του PLACES «Κόκκαλα της ιστορίας – Ο Μπουνιάς» και την κάρτα μπαλαντέρ «Γίνε ο Δάσκαλος».
«Η ζωή του Μαξ» Αυτό ήταν το όνομα του προφίλ του Μαξ στο Instagram. Και όλα στο προφίλ έδειχναν σούπερ ωραία και ακριβά. Ήταν όλα πολύ καλά παρουσιασμένα, επεξεργασμένα και «φιλτραρισμένα». Επειδή είναι εξαιρετικά σημαντικό το πώς φαίνεται η ζωή μας στους άλλους. Έτσι δεν είναι;
Το προφίλ της Μαξ είναι ένα κατασκεύασμα της μητέρας του, που έχει χιλιάδες ακολούθους και η ζωή της είναι η εικόνα που θέλει να προβάλει.
Ο Μαξ καταλαβαίνει σιγά σιγά πως δεν μπορεί να αναμετρηθεί με αυτή την ψεύτικη εικόνα της ζωής του και καταφέρνει να ξεφύγει, όταν δέχεται την φιλική πρόσκληση μιας συμμαθήτριάς του να μοιραστούν ένα απλό, αληθινά νόστιμο σάντουιτς στην αυλή του σχολείου τους. Χωρίς φίλτρο!
Αν θέλετε να δουλέψετε με αυτή την ιστορία με τους μαθητές σας, πιστεύουμε ότι για παράδειγμα θα μπορούσε να συνδυαστεί με τις κάρτες παιγνιωδών δραστηριοτήτων του PLACES «Δύσκολη Δευτέρα».
Η Ελένη κάθεται στο πρώτο θρανίο και δεν κάνει ποτέ λάθη. Σηκώνει το χέρι και απαντάει πάντα σωστά σε κάθε ερώτηση. Κι όμως αυτή τη φορά της ξεφεύγει ένα λάθος! Δεν ξέρει ποιος είναι ο τέταρτο ευρωπαϊκός στόχος βιώσιμης ανάπτυξης! Νομίζει ότι αφορά την υγεία, αλλά όχι, εξηγεί ο δάσκαλος, ο τέταρτος αφορά την εκπαίδευση. Με την ευκαιρία τους βάζει μια έκθεση με θέμα: υπάρχουν χρήσιμα λάθη;
Η Ελένη γυρίζει σπίτι της καταρρακωμένη. Κι εκεί κάνει λάθη, τόσο, που μένει στο κρεβάτι την επόμενη μέρα, δεν μπορεί να αντικρίσει την τάξη της πια. Κι όσο μένει μόνη παρατηρεί γύρω της. Ένα μωρό που όλο πέφτει προσπαθώντας να περπατήσει. Τη φύση που έχει προβλέψει για την διατήρηση των φυτών, μέσα από φαινομενικά ‘λάθη’. Όσο ψάχνει διαδικτυακά για αυτά, μαθαίνει πόσο χρήσιμα είναι αυτά τα λάθη. Γράφει στα γρήγορα της έκθεσή της και στην τάξη προτείνει να οργανώσουν μια Ολυμπιάδα λαθών για να καταλάβουν παίζοντας πόσο χρήσιμα είναι τα λάθη!
Αν θέλετε να δουλέψετε με αυτή την ιστορία με τους μαθητές σας, πιστεύουμε ότι για παράδειγμα θα μπορούσε να συνδυαστεί με την κάρτα παιγνιωδών δραστηριοτήτων του PLACES «Οι Ολυμπιακοί Αγώνες των Λαθών».
Το πρωί της Δευτέρας η Άννα ξυπνά και βλέπει στο κούτελό της τρία μεγάλα σπυράκια που της κάνουν την ψυχή μαύρη. Όλοι θα με κοροϊδεύουν στο σχολείο σκέφτεται, καθώς ακούει κιόλας τις φωνές των συμμαθητών της. Οι γονείς της πάλι όλο και κάποια παρατήρηση βρίσκουν να κάνουν. «Μην τρως δεν θα σου χωράει το φουστάνι του χορού», «γιατί δεν διαβάζεις παραπάνω;»
Στο σχολείο είναι η μέρα που η δασκάλα ορίζει ποια παιδιά θα χορέψουν μαζί στον χορό. Στην Άννα πέφτει ο Πέτρος που όλοι στην τάξη τον φωνάζουν «βρωμο-Πέτρο», αφού έχει άλουστα μαλλιά και βρώμικα ρούχα. Της ξεφεύγει ένα «όχι!» και ήδη ακούει τις φωνές των άλλων να τους κοροϊδεύουν. Αργότερα στην τουαλέτα που τρέχει να κρυφτεί, ακούει τον Πέτρο να κλαίει κι αυτός από το βάρος της δικής της φωνής. Τα δυο παιδιά βάζουν μαζί τα γέλια και να αποφασίσουν να χορέψουν μαζί.
Αν θέλετε να δουλέψετε με αυτή την ιστορία με τους μαθητές σας, πιστεύουμε ότι για παράδειγμα θα μπορούσε να συνδυαστεί με την κάρτα δραστηριοτήτων του «Παιγνιώδης δημιουργία ιστοριών» και την κάρτα μπαλαντέρ «Μπες στα παπούτσια μου».
Οι καλοκαιρινές διακοπές μόλις ξεκίνησαν και η Στέλλα με άλλα παιδιά από το σχολείο κάνουν μπάνιο στο ποτάμι. Αλλά λίγο αργότερα αρχίζουν να έχουν φαγούρα και τσούξιμο. Η Στέλλα αποφασίζει να πάει πιο πάνω στο ποτάμι για να δει τι συμβαίνει. Όσο πηγαίνει αντίθετα στο ρεύμα βλέπει καταστροφές: ψόφια ψάρια, αγωγούς εργοστασίων, βρωμιές. Περνάει τα σύνορα και συναντάει κι άλλα παιδιά με τις ίδιες ανησυχίες. Μαζί ανεβαίνουν κι άλλο, παρατηρώντας, καταγράφοντας, φτιάχνοντας ένα φιλμ για την κατάρρευση του τοπίου και τους κινδύνους της ρύπανσης του περιβάλλοντος.
Όταν ανοίγουν πάλι τα σχολεία, παρουσιάζουν το φιλμ στο μάθημα της βιολογίας και όλοι μαζί προσπαθούν να αλλάξουν τα πράγματα. Καταλαβαίνουν ότι αυτή η δουλειά τους δίνει δύναμη.
Επιπλέον, πιστεύουμε ότι η ιστορία μπορεί να οδηγήσει σε μια συζήτηση σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ κρατών για το περιβάλλον και την υγεία, εμπνευσμένη ίσως από την κάρτα πληροφοριών PLACES: Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση